Halloween! Πως να σκαλίσετε την κολοκύθα σας βήμα-βήμα

Φέτος αποφασίσαμε να μπούμε για τα καλά στο πνεύμα του Halloween και να δοκιμάσουμε κι εμείς το έθιμο της σκαλιστής κολοκύθας. Τελικά δεν ήταν και τόσο δύσκολο! Ιδού το αποτέλεσμα και οι οδηγίες βήμα-βήμα για να φτιάξετε κι εσείς τις δικές σας κολοκύθες-φανάρια.

Λίγη ιστορία πριν από τη χειροτεχνία

Παραμονές των Αγίων Πάντων, στις 31 Οκτωβρίου, γιορτάζεται το Halloween στην Αγγλία, στην Ιρλανδία στη Σκωτία και στην Αμερική. Η λέξη προήλθε από το All Hallows’ Eve («Παραμονή των Αγίων Πάντων») και πίσω της κρύβει βαθιές παγανιστικές ρίζες. Οι Κέλτες γιόρταζαν τότε το Samhain, το τέλος του καλοκαιριού και της συγκομιδής. Πίστευαν ότι εκείνη τη νύχτα το πέπλο που χωρίζει ζωντανούς και νεκρούς γινόταν λεπτό, και τα πνεύματα γύριζαν στη γη. Για να τα ξορκίσουν, οι άνθρωποι άναβαν φωτιές, φορούσαν τρομακτικές στολές και έστηναν τελετουργίες.

Σήμερα το Halloween το ξέρουμε μέσα από τις αμερικανικές ταινίες: πιτσιρίκια μεταμφιέζονται και χτυπούν πόρτες φωνάζοντας trick or treat? ενώ σπίτια και αυλές γεμίζουν με νυχτερίδες, ιστούς αράχνης και σκαλιστές κολοκύθες.

Ο 200 ετών μύθος του Jack και το πρώτο φανάρι-κολοκύθα

Η παράδοση του Jack-o’-lantern ξεκινά από έναν ιρλανδικό θρύλο. Ο Stingy Jack, ένας μέθυσος σιδεράς, προσπάθησε να ξεγελάσει τον διάβολο. Όταν πέθανε, δεν έγινε δεκτός ούτε στον Παράδεισο ούτε στην Κόλαση· καταδικάστηκε λοιπόν να περιπλανιέται στη γη με μόνο φως ένα γογγύλι-φανάρι. Οι Ιρλανδοί μετανάστες μετέφεραν το έθιμο στην Αμερική, αλλά αντί για γογγύλια, άρχισαν να σκαλίζουν τις ντόπιες κολοκύθες: μεγάλες, πορτοκαλί, εύκολες στο σκάλισμα και εντυπωσιακές στο σκοτάδι. Έτσι γεννήθηκε το πιο διάσημο σύμβολο του Halloween.

Η σκαλιστή κολοκύθα είναι μια υπέροχη εποχιακή διακόσμηση και μια εύκολη χειροποίητη δημιουργία για μικρούς και μεγάλους, που γεμίζει το σπίτι με γιορτινή διάθεση. Και το καλύτερο; Η σάρκα που αφαιρούμε μεταμορφώνεται σε νόστιμες σούπες, πίτες, γλυκά ενώ με τους σπόρους της μπορούμε να φτιάξουμε πανεύκολα σπιτικό πασατέμπο.

Πρώτα απ’ολα έπρεπε να βρούμε τη σωστή κολοκύθα για σκάλισμα. Έπρεπε να είναι στρογγυλή, με έντονο πορτοκαλί χρώμα, λεπτόφλουδη για να χαράζεται εύκολα και χωρίς πολύ βαθιές αυλακώσεις.

Πολλά επιλεγμένα μανάβικα στην Αθήνα φέρνουν αυτή την εποχή κολοκύθες Halloween. Η συγκεκριμένη ποικιλία λέγεται Αutomn gold ή αλλιώς Haikkido, όπως μας πληροφόρησαν στο μανάβικο που τις προμηθευτήκαμε. Αυτή η κολοκύθα έχει τις σωστές αναλογίες, το σωστό μέγεθος, είναι λεπτόφλουδη με έντονο πορτοκαλί χρώμα και μακρύ στιβαρό κοτσάνι.

Εκτός από την κολοκύθα, τι άλλο θα χρειαστείτε:

Ειδικά εργαλεία για το σκάψιμο. 2 μυτερά μαχαιράκια, το ένα πολύ λεπτό και οδοντωτό και ένα κουτάλι για την αφαίρεση της ψίχας. Εμείς τα προμηθευτήκαμε από το διαδίκτυο αλλά εναλλακτικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μεγάλο κοφτερό μαχαίρι του σεφ και ένα μικρότερο με μυτερή άκρη.

Χλωρίνη και βαζελίνη για απολύμανση & συντήρηση (προεραιτικά)

Βήμα-βήμα: Πώς να σκαλίσετε την κολοκύθα σας

1. Καθαρίστε καλά την κολοκύθα με σφουγγάρι και νερό. Σκουπίστε και αφήστε τη να στεγνώσει.

2. Με τον μαρκαδόρο σχεδιάστε τα χαρακτηριστικά: μάτια (τρίγωνα), μύτη και στόμα. Αν έχετε έμπνευση, κάντε περίτεχνα δόντια ή διαφορετικά μοτίβα. Για μεγαλύτερη σιγουριά μπορείτε να κάνετε το σχέδιο σε ένα χαρτί και να το περάσετε στην επιφάνεια της κολοκύθας με καρμπόν.

3. Με ένα μεγάλο μαχαίρι κόψτε μια φέτα από το πάνω μέρος (μαζί με το κοτσάνι). Κρατήστε το καπάκι στην άκρη· θα το ξαναχρησιμοποιήσετε.

4. Με το κουτάλι βγάλτε τις ίνες και τους σπόρους. Έπειτα ξύστε τη σάρκα μέχρι να λεπτύνουν τα τοιχώματα (να μείνει περίπου ένα εκατοστό πάχος). Έτσι το σκάλισμα γίνεται πιο εύκολο και το φως περνά καλύτερα.

---

Extra tip. Tους σπόρους δεν τους πετάμε! Τους βράζουμε σε αλατόνερο για περίπου 10 λεπτά και τους απλώνουμε σε μια καθαρή πετσέτα για να στεγνώσουν καλά. Προσθέτουμε αλάτι ή διάφορα άλλα καρυκεύματα. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 160°C και απλώνουμε τους σπόρους σε ένα ταψί στρωμένο με αντικολλητικό χαρτί. Ψήνουμε για 20-30 λεπτά, ανακατεύοντας τους περίπου κάθε 10 λεπτά, μέχρι να αποκτήσουν ωραίο χρώμα.

5. Με το μικρό οδοντωτό μαχαίρι κόψτε προσεκτικά πάνω στις γραμμές του σχεδίου. Προτιμήστε μικρές κινήσεις, σαν πριόνισμα. Βγάλτε τα κομμάτια σιγά σιγά. Aν δεν έχετε σταθερό χέρι, αποφύγετε τις πολλές καμπύλες και τις στρογγυλάδες, προτιμήστε ευθείες γραμμές.

6. Διατήρηση. Η κολοκύθα σας μόλις χαραχθεί δεν αντέχει για περισσότερες από 3-4 μέρες. Για να αντέξει λίγες μέρες παραπάνω θα πρέπει πρώτα να την βυθίσετε σε νερό με λίγη χλωρίνη για μια νύχτα. Μετά θα πρέπει να ετοιμάσετε ένα μείγμα, ανακατεύοντας 1 κουταλιά της σούπας χλωρίνη σε 1 λίτρο νερό και να ψεκάσετε μ’αυτό την κολοκύθα σας σε όλο το εσωτερικό της αλλά και στα σημεία που κόψατε. Μ’αυτό τον τρόπο θα αποτρέψετε την ανάπτυξη μούχλας και βακτηρίων. Καλό θα είναι επίσης όταν δεν την χρησιμοποιείτε να την αποθηκεύετε σε μέρος δροσερό ή ακόμα καλύτερα στο ψυγείο. Μετά το ψέκασμα με χλωρίνη, αφήστε την σε εξωτερικό χώρο για να αεριστεί. Αλείψτε τα κομμένα σημεία με βαζελίνη ή λάδι καρύδας για να αποφύγετε το ζάρωμα.

7. Βάλτε μέσα ένα ποτήρι με κερί ή, ακόμη καλύτερα, ένα led με μπαταρία ή επαναφορτιζόμενο. Καπακώστε και… έτοιμο το φανάρι σας!

Μικρά tips για ακόμα πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα

Για σχέδια με λεπτομέρεια, χρησιμοποιήστε στένσιλ ή τρυπήστε πρώτα το σχέδιο με καρφίτσα.

Για πιο καλλιτεχνικό look, δοκιμάστε να ξύσετε μόνο τη φλούδα (χωρίς να διαπεράσετε τη σάρκα). Το φως δημιουργεί υπέροχες σκιές.

Αν σπάσει κομμάτι, κρατήστε την ψυχραιμία σας! Στερεώστε το με οδοντογλυφίδες από μέσα.

Σκαλίστε την κολοκύθα σας 1–2 μέρες πριν το Halloween για να είναι φρέσκια.

Ένα έθιμο που ταξίδεψε και σε εμάς

Το σκάλισμα της κολοκύθας μπορεί να ξεκίνησε από την Ιρλανδία και να καθιερώθηκε στην Αμερική, αλλά πλέον έχει φτάσει και στη χώρα μας. Παιδικά πάρτι, σχολικές δράσεις και οικογενειακές βραδιές γεμίζουν με Jack-o’-lanterns. Είναι μια χειροτεχνία που θέλει πολύ φαντασία και όρεξη.

Φέτος, δοκιμάστε να σκαλίσετε τη δική σας κολοκύθα. Στολίστε το σπίτι, ανάψτε το φανάρι και μπείτε στο πνεύμα του Halloween με τον πιο δημιουργικό τρόπο.